Biçimsel Akılcılık

Aşağıdaki paragraf George Ritzer adlı yazarın "Toplumun McDonaldlaştırılması" adlı kitabından alıntıdır:

Not: Ritzer'ın kitabını bitirdiğimde, konunun tamamıyla ilgili bir yazı yazacağım, o zaman konu daha kolay anlaşılır hale gelecek diye tahmin ediyorum.

George Ritzer

Max Weber

"Biçimsel akılcılık nedir? Weber'e göre biçimsel akılcılık, insanların belirli bir amaca ulaşmak için kullanacağı en iyi araç arayışının; kurallar, yönetmelikler ve daha büyük toplumsal yapılar tarafından biçimlenmesidir. Verilen bir hedefe ulaşmada en iyi aracın seçilmesi için bireyler kendi araçlarıyla başbaşa bırakılamaz. Weber bunu dünya tarihinde temel bir gelişme olarak tanımladı: Eskiden insanlar, bu tür mekanizmaları kendi başlarına, yada daha büyük diğer sistemlerin (örneğin din) muğlak ve genel yol göstericiliğiyle keşfetmeye bırakılırdı. Biçimsel akılcılığın gelişmesinden sonra ne yapmaları gerektiğine karar vermelerinde yardımcı olacak kurallardan yararlanmaya başladılar. İnsanlar aslında, ne yapmaları gerektiğini onlara dikte eden toplumsal yapılarda yaşıyorlardı. Bunun sonucunda, artık bir amaç için en iyi aracı kendi başlarına keşfetmek zorunda değillerdi: tam tersine en iyi araçlar zaten keşfedilmiş ve; kurallar, yönetmelikler ve yapılarda kurumsallaştırılmıştı. İnsanların bunlara uyması yeterliydi. Öyleyse, biçimsel akılcılığın önemli bir boyutu da; bireylere, amaçlara yönelik araç seçiminde az olanak tanımasıdır. Araçların seçimi yönlendirildiği hatta belirlendiği için; fiilen kimse aynı (en iyi) seçimi yapamaz (yada yapmamalıdır.)" (syf: 48-49)


Al buyur, neresinden tutarsın? Bu bürokrası insanı tembelliğe itiyor, insanın yaratıcılığını kısıtlıyor işte Weber anlatmış, hay beynine sağlık!
Anarşizm mantıksız değil!

Evla